De chemie-rekentool rekent concentraties van stoffen om in hun toxische druk. Dit is de mate waarin de concentratie belemmerend werkt. Het principe is vergelijkbaar als bij het aggregeren van broeikasgassen ten aanzien van klimaateffecten, waarbij methaan 28-34 keer meer bijdraagt aan opwarmingseffecten dan CO2. Ook de toxische druk van verschillende stoffen kan zo geaggregeerd worden. Dit geeft inzicht in de totale toxische druk van het mengsel gemeten stoffen, of van afzonderlijke stofgroepen of zelfs aparte stoffen. Dat inzicht helpt bij het prioriteren van maatregelen.
De chemie-rekentool rekent concentraties van stoffen om in hun toxische druk. Dit is de mate waarin de concentratie belemmerend werkt. Het principe is vergelijkbaar als bij het aggregeren van broeikasgassen ten aanzien van klimaateffecten, waarbij methaan 28-34 keer meer bijdraagt aan opwarmingseffecten dan CO2. Ook de toxische druk van verschillende stoffen kan zo geaggregeerd worden. Dit geeft inzicht in de totale toxische druk van het mengsel gemeten stoffen, of van afzonderlijke stofgroepen of zelfs aparte stoffen. Dat inzicht helpt bij het prioriteren van maatregelen. De chemie-rekentool kan gebruikt worden om de toxische druk van 702 stoffen te bepalen. De lijst van stoffen in de rekentool (versie 2.0) kan hierondrer gedownload worden.
De werking van de rekentool
Gegevens over het lokale mengsel worden verzameld, in de vorm van:
- Gegevens over plaats en tijd,
- Concentraties van stoffen die lokaal voorkomen, zo representatief mogelijk voor de lokale situatie,
- Gegevens over fysisch-chemische eigenschappen van het water, omdat die de biobeschikbaarheid beïnvloeden
De gegevens worden aangeboden in de vorm (Excel) die bekend is van het Informatiehuis Water. Het gaat altijd om het beoordelen van een aantal locaties en/of tijdstippen in een watersysteemanalyse. De gegevens worden ingelezen, en eventuele invoerfouten, of stoffen waarvoor geen toxiciteitsgegevens bestaan, worden opgesomd. Na herstel van de fouten worden de resultaten berekend.
De resultaten worden geëxporteerd naar Excel. Daar kan de gebruikers de berekeningen bewerken, voor bijvoorbeeld samenvatting op een kaart van toxische druk uitslagen. Verschillen tussen locaties (op de kaart), of tussen stofgroepen (de ene is belangrijker dan de andere), of over tijd (de toxische druk daalt of stijgt) informeren de gebruikers over maatregelen, en hun prioritering naar plaats en stofgroep. Of ze tonen achteruitgang van de waterkwaliteit (bij nieuwe menselijke activiteiten) of vooruitgang (bij effectieve maatregelen).
De resultaten van de beoordeling met de Chemie-tool worden aangevuld op de kaart waar ook de gegevens over de andere DPSIR-resultaten verzameld worden.
Door het jaarlijks berekenen van de toxische druk met de Sleutelfactor Toxiciteit met de nieuwste monitoringgegevens kunnen waterschappen nagaan of de waterkwaliteit toeneemt, afneemt of gelijk blijft. Om voor alle waterschappen een gelijke aanpak mogelijk te maken is een protocol opgesteld dat u hierboven kunt downloaden. Hiermee kan uiteindelijk ook een eenduidige landelijke analyse gemaakt worden.
De rekentool hieronder toont links de invoer en de keuzes, terwijl in het hoofdvak de resultaten getoond worden.
Lijst updates rekentool
Update 2022-3-31: De benaming van de Toxic pressure klassen is aangepast en gelijk getrokken met benamingen van de chemische verontreinigingsklassen zoals in rapport ‘Chemische verontreiniging en ecologische toestand. Onderbouwing van de klassen-indeling voor interpretatie van de sleutelfactor toxicitieit’.
Update 1 augustus 2024: De rekentool is verbeterd naar aanleiding van gebruikersvragen en-suggesties, en heeft nu ook een Engelstalige versie. In verband hiermee zijn de Handleiding en de het invoer-format (Excel) verbeterd. De verbeteringen zijn verwoord in de Release Notes, in de Handleiding.,,